Wat is de Garantstellingsregeling curatoren?

Als een bedrijf failliet gaat stelt de rechter een curator aan. Die onderzoekt de oorzaak van het faillissement en of er sprake is van fraude of wanbeleid door het bestuur van het bedrijf. Hij wordt betaald uit het geld dat hij zelf binnenhaalt door het vermogen van het failliete bedrijf te gelde te maken. Soms blijft er in een faillissement niet genoeg geld over om dit onderzoek uit te voeren. De curator kan dan gebruik maken van de garantstellingsregeling curatoren (GSR).

De garantstellingsregeling vergoedt kosten voor bepaalde juridische acties, bijvoorbeeld wanneer de curator een vooronderzoek wil doen of een rechtsvordering wil instellen vanwege mogelijk onbehoorlijk bestuur en/of faillissementspauliana door een bestuurder. Een bestuurder die onverantwoordelijke risico’s nam, kan persoonlijk aansprakelijk worden gesteld.

Welke kosten komen voor vergoeding in aanmerking?

Op grond van artikel 2 lid 1 en lid 2 van de GSR 2023 kunt u een vergoeding aanvragen voor:

Reeds gemaakte kosten voor het opstellen van de aanvraag.
Reeds gemaakte kosten die direct gerelateerd zijn aan het instellen van het verhaalsonderzoek of vooronderzoek.
Nog te maken kosten voor het doen van een (aanvullend) verhaalsonderzoek.
Nog te maken kosten voor het doen van een (aanvullend) vooronderzoek.
Nog te maken kosten in verband met het instellen van een procedure.
Kosten voor het periodiek rapporteren / verzenden van de faillissementsverslagen naar Justis.

U dient er rekening mee te houden dat bij een verzoek tot verhoging geen reeds gemaakte kosten voor vergoeding in aanmerking komen. Ook dient u tijdig om verhoging van de verstrekte garantstelling te verzoeken.

Wel of geen garantstelling?

Justis beoordeelt of een aanvraag voldoet aan de voorwaarden om in aanmerking te komen voor een garantstelling. Als dat zo is staat de minister voor Rechtsbescherming garant voor het salaris van de curator. In artikel 6 van de Garantstellingsregeling curatoren 2023 staan de voorwaarden voor het toekennen van een garantie.

Aan welke voorwaarden dient een nieuw verzoek om garantstelling te voldoen?

Voor het indienen van een nieuw verzoek om een garantstelling gelden een aantal voorwaarden.

U vult digitaal de vragenlijst ‘nieuw verzoek’ in. Er is sprake van een failliete vpb-plichtige rechtspersoon, tenzij er sprake is van faillissementspauliana en/of een rechtsvordering wordt ingesteld op grond van artikel 2:9 BW. In dat geval hoeft de failliete rechtspersoon niet vpb-plichtig te zijn.
U heeft een vermoeden van onbehoorlijk bestuur (op grond van de artikelen 2:9, 2:138, 2:149, 2:248 en/of 259 BW) en/of faillissementspauliana (op grond van de artikelen 42, 43 en/of 47 van de Faillissementswet). U onderzoekt een faillissement waar sprake is van een ontoereikende boedel.
U heeft goedkeuring van de rechter-commissaris.
U heeft voldoende verhaalsmogelijkheden. Hierbij dient u de verhouding 1:4 in acht te nemen. Voorbeeld: als u garantie vraagt voor een bedrag van € 10.000,- dient er verhaal mogelijk te zijn voor minimaal € 40.000,-. Onderbouwende stukken waaruit verhaal blijkt, dient u mee te sturen.
U kunt aantonen dat er voldoende schulden zijn. Hierbij dient u de verhouding 1:2 in acht te nemen. Voorbeeld: Als u garantie vraagt voor een bedrag van € 10.000,- dienen de schulden minimaal € 20.000,- te bedragen. In geval van faillissementspauliana moet er sprake zijn van een redelijke verhouding tussen het gevraagde bedrag en het bedrag dat gemoeid is met de te vernietigen rechtshandeling.

De garantstelling wordt verleend met het sluiten van een overeenkomst tussen de minister voor Rechtsbescherming en de curator. Op basis van deze overeenkomst en op aanwijzen van Justis opent ING bank een rekening-courant waarvan de curator zijn kosten kan voldoen tot maximum garantiebedrag. Alleen de kosten die passen binnen het doel van de verstrekte garantie mogen worden opgenomen van de rekening-courant.

Proces

Gedurende de looptijd van de garantstelling heeft de curator een rapportageverplichting aan de minister. Indien de afgegeven garantie niet voldoende blijkt te zijn om zijn/haar kosten te voldoen, dan kan de curator een verhogingsverzoek indienen. Wanneer het faillissement is afgewikkeld dient een curator rekening en verantwoording af te leggen over hetgeen hij heeft gedaan op grond van de garantstelling. Meer over deze stappen kunt u lezen op de pagina Beroep doen op de garantstellingsregeling curatoren.

Veelgestelde vragen

Kunt u ook een garantstelling aanvragen in het faillissement van een natuurlijk persoon?: Nee. De Garantstellingsregeling curatoren heeft zijn basis in boek 2 (Rechtspersonen) van het Burgerlijk Wetboek en is daarom alleen van toepassing op faillissementen van rechtspersonen.
Valt het doen van aangifte van faillissementsfraude ook onder de Garantstellingsregeling curatoren 2023?: Nee. In artikel 2 lid 1 van de GSR 2023 is aangegeven op welke in te stellen rechtsvorderingen een te verlenen garantie betrekking kan hebben. Voor het doen van aangifte van faillissementsfraude kunt u een beroep doen op een vergoedingsregeling van het ministerie van Financiën. Het standaardformulier kunt u vinden op de website van INSOLAD (na inloggen) en mailen naar: faillissementsfraude@belastingdienst.nl.
Valt het opstellen van faillissementsverslagen voor de rechtbank ook onder de garantstellingsregeling?: Nee, dit is een verantwoordelijkheid van u aan de rechter-commissaris die buiten de garantstellingsregeling valt. Enkel de tijdsbesteding voor het periodiek rapporteren aan Justis valt onder de garantstellingsregeling.