Eigen onderzoek

De overheidsinstantie moet eerst een eigen onderzoek doen naar de vraag of de betrokken aanvrager of houder van een beschikking, dan wel de wederpartij, wel integer is.

De overheidsinstantie kan daarbij de hulp van een Regionaal Informatie-en Expertisecentrum inroepen (RIEC). Van belang is dat de overheidsinstantie ook beoordeelt of reguliere weigerings- en intrekkingsgronden van toepassing zijn.

Bibob-vragenlijst

Het uitreiken van een Bibob-vragenformulier kan deel uitmaken van het eigen onderzoek in het kader van de Wet Bibob. Om te zorgen voor een uniforme toepassing van de Wet Bibob zijn bij ministeriële regeling vijf verschillende soorten vragenformulieren vastgesteld die overheden moeten gebruiken bij de toepassing van de Wet Bibob. Per Bibob-zaak selecteert de overheidsinstantie de vragen die op het voorliggende geval (soort branche, beschikking of overeenkomst, natuurlijke persoon of rechtspersoon, etc.) betrekking hebben. De betrokkene is verplicht de vragen te beantwoorden. Er is een webapplicatie ontwikkeld die de keuze uit de vragenformulieren vergemakkelijkt. De overheidsinstantie kan voor hulp ook terecht bij het RIEC of bij het Landelijk Bureau Bibob (LBB).

Regeling Bibob-formulieren (Staatscourant)

Gesloten bronnen

In het kader van het eigen onderzoek kunnen enkele gesloten bronnen worden geraadpleegd. Over de betrokkene kunnen politiegegevens worden opgevraagd op basis van artikel 4.3, eerste lid onder l, Besluit politiegegevens. Hiertoe dient contact gezocht te worden met een infodesk van de politie.

Justitiële gegevens mogen over de betrokkene en bepaalde derden, zoals financiers, worden opgevraagd. Dit mag op basis van artikel 15 Besluit justitiële en strafvorderlijke gegevens. Hiertoe dient contact opgenomen te worden met JustID te Almelo.

Strafvorderlijke gegevens kunnen worden verstrekt op grond van artikel 39f, eerste lid, onder d en g, en tweede lid, Wet justitiële en strafvorderlijke gegevens (Wjsg). Deze bevoegdheid om strafvorderlijke gegevens te verstrekken ziet volgens artikel 39f, tweede lid, onder b, op een “betrokkene”. De Wjsg bevat een ruimere definitie van het begrip “betrokkene” dan de Wet Bibob. Het zou bijvoorbeeld ook een derde, zoals een financier, kunnen zijn.

Open bronnen

De gegevens die de betrokkene verstrekt kunnen worden geverifieerd en aangevuld aan de hand van informatie uit open bronnen. Open bronnen die de overheidsinstantie kan bekijken, zijn onder andere: kranten, internet, het kadaster, het handelsregister van de Kamer van Koophandel en eigen registratiesystemen.

Verder mag de overheidsinstantie voor het eigen onderzoek in een concreet geval het handelsregister van de Kamer van Koophandel op naam van een natuurlijk persoon bevragen. Dat maakt een efficiëntere bevraging van het handelsregister mogelijk.

Door een wijziging van het Besluit controle rechtspersonen kunnen overheden ook informatie opvragen over rechtspersonen bij de afdeling TRACK van Justis. Die afdeling verschaft informatie over bepaalde natuurlijke en/of rechtspersonen in de vorm van een netwerktekening. In deze netwerktekening worden de onderlinge relevante relaties weergegeven tussen de bevraagde natuurlijke en/of rechtspersonen en de daarbij betrokken personen en bedrijven. Ook worden de relevante faillissementen en ontbindingen opgenomen. Gegevens in de netwerktekening komen uit het handelsregister, het Centraal Insolventieregister en openbare bronnen.

Bibob-register

Het is mogelijk voor overheidsinstanties om onderling en met het LBB informatie uit te wisselen over het gevaar van misbruik van bijvoorbeeld een vergunning. Het uitwisselen van deze informatie gebeurt via het Bibob-register, een online register waarin overheidsinstanties en het LBB gevaarsconclusies en meldingen van terugtrekkingen registreren.

Via het register kunnen overheidsinstanties bij het LBB opvragen of er door andere overheidsinstanties of door het LBB in de afgelopen vijf jaar gevaarsconclusies zijn getrokken, dan wel een melding terugtrekking is geregistreerd, over subjecten waar zij een eigen onderzoek naar doen. Als dat het geval is, krijgen zij van het LBB een uittreksel uit het Bibob-register met daarop de volgende informatie:

• de identiteit van de betrokkene en van de overige Bibob-relaties die hebben bijgedragen aan de gevaarsconclusie;
• per subject, de mate van gevaar (ernstig gevaar of een mindere mate van gevaar) die in het Bibob-register is geregistreerd en op welke grond tot deze gevaarsconclusie is gekomen (A-grond, B-grond, artikel 4 lid 1 of artikel 4 lid 2);
• de beschikking, overheidsopdracht of vastgoedtransactie in het kader waarvan het
  Bibob-advies is uitgebracht dan wel het eigen onderzoek is verricht;
• de overheidsinstantie die het advies van het LBB heeft ontvangen of het eigen onderzoek heeft verricht waarop de gevaarsconclusie is gebaseerd; en
• of de betrokkene zich in de afgelopen vijf jaar heeft teruggetrokken uit een procedure vanwege het toepassen van de Wet Bibob.

Meer informatie over het Bibob-register is te vinden op de pagina Bibob-register. 

Uitkomst eigen onderzoek

De overheidsinstantie checkt de antwoorden op de Bibob-vragen en vult deze aan met informatie waarover zij zelf beschikt, met informatie uit open bronnen en met andere bronnen waar men toegang toe heeft. Vervolgens kan aan de hand van indicatorenlijsten worden beoordeeld of er mogelijk sprake is van een ernstige mate van gevaar voor misbruik. Als dit het geval is en de overheidsinstantie dit goed kan motiveren, dan kan zelf artikel 3 van de Wet Bibob worden toegepast.

Bij twijfel of een dossier zich leent voor een adviesaanvraag bij het LBB en wat van een onderzoek door het LBB verwacht kan worden, kunt u contact opnemen met het LBB via bibob@justis.nl.