Veelgestelde vragen over naamswijziging

Veelgestelde vragen

Kan ik de achternaam van mijn kind laten wijzigen vanwege een dubbele nationaliteit?

Elk land heeft zijn eigen regels op het gebied van naamrecht en naamskeuze. Heeft uw kind een dubbele nationaliteit? Dan kunt u de achternaam van uw kind wijzigen als het volgens de regels van het andere land een andere achternaam heeft verkregen. Dit kan ook een dubbele achternaam zijn.

Een belangrijke voorwaarde voor een naamswijziging vanwege dubbele nationaliteit is dat uw kind naast de Nederlandse nationaliteit nog een andere (een tweede) nationaliteit heeft. Verder moet er eenheid van achternaam binnen uw gezin zijn. Daarom kunt u voor verschillende kinderen in uw gezin alleen een verzoek tot wijziging in dezelfde achternaam indienen.

Wanneer mag ik de achternaam van mijn partner gebruiken?

U mag de achternaam van uw partner gebruiken als u getrouwd bent of als u geregistreerde partners bent. Het gaat hierbij om dagelijks gebruik, uw eigen officiële achternaam wijzigt niet. U heeft hiervoor geen toestemming van uw partner nodig.

Voor het gebruik van de achternaam van uw partner heeft u 3 mogelijkheden:

  1. eerst de naam van uw partner, gevolgd door uw eigen naam;
  2. eerst uw eigen naam, gevolgd door de naam van uw partner;
  3. de naam van uw partner in plaats van uw eigen naam.

U hoeft niet dezelfde achternaam te kiezen als de achternaam die uw partner kiest.

Let op: Kinderen kunnen geen samengestelde naam krijgen.

U kunt uw naamgebruik (laten) registreren in de Basisregistratie personen (BRP) van de gemeente waar u staat ingeschreven. De BRP geeft dit door aan overheidsinstellingen, zoals de Belastingdienst, pensioenfondsen, het waterschap en de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW).

Op officiële documenten, zoals uw paspoort, identiteitskaart of rijbewijs, blijft uw eigen achternaam staan. U kunt wel bij de aanvraag van een paspoort of identiteitskaart aan uw gemeente vragen ook de achternaam van uw partner in uw paspoort of op uw identiteitskaart te vermelden. Deze komt onder uw eigen naam te staan.

Bent u gescheiden of heeft u een geregistreerd partnerschap beëindigd? Dan kunt u de achternaam van uw ex-partner blijven gebruiken tot u opnieuw trouwt of een geregistreerd partnerschap aangaat. Is uw ex het hiermee niet eens en zijn er geen kinderen, dan kan uw ex-partner de rechter vragen u te verbieden de naam van uw ex-partner te blijven gebruiken.

Is uw partner overleden? Dan kunt u zijn of haar achternaam blijven gebruiken tot u opnieuw trouwt of een geregistreerd partnerschap aangaat.

U kunt altijd uw oorspronkelijke naam weer aannemen, ook tijdens uw huwelijk of geregistreerd partnerschap. Hiervoor hoeft u geen verzoek in te dienen of procedures te doorlopen. Wel moet u de wijziging doorgeven aan uw gemeente. Instanties die zijn aangesloten op de BRP worden automatisch van de wijziging op de hoogte gesteld. Aan andere instanties moet u zelf de wijziging doorgeven. U kunt bij uw gemeente navraag doen welke instanties zijn aangesloten op de BRP.

Wat kan ik doen als de andere ouder het niet eens is met de door mij gewenste achternaamswijziging van mijn kind(eren)?

U mag alleen een verzoek tot achternaamswijziging van een kind indienen als u het ouderlijk gezag over dat kind heeft (u de wettelijke vertegenwoordiger bent). Als beide ouders ouderlijk gezag hebben, moeten zij allebei het verzoek tot naamswijziging ondertekenen.

Wil één van de ouders niet dat de achternaam gewijzigd wordt? Dan kan de rechter vervangende toestemming voor het indienen van het verzoek verlenen. Als u vervangende toestemming krijgt, kunt u alsnog een verzoek indienen zonder medewerking van de andere ouder. Er wordt wel altijd naar de mening van de andere ouder gevraagd. Vervangende toestemming betekent niet dat er al daadwerkelijk akkoord wordt gegeven op het verzoek tot naamswijziging. Het betreft puur het indienen van het verzoek.

Nadat vervangende toestemming is gegeven, wordt het verzoek tot naamswijziging inhoudelijk beoordeeld. Daarbij geldt dat ook de ouder die geen gezag heeft, zijn mening over het verzoek mag geven. Een uitzondering hierop vormt het verzoek tot naamswijziging voor een kind van 12 jaar of ouder. Dan is de wil van het kind doorslaggevend.

Is één van de ouders het niet met de naamswijziging eens, dan is toewijzing van het verzoek in sommige situaties toch mogelijk. Dit is het geval wanneer deze ouder, van wie het kind de naam draagt:

  • strafrechtelijk is veroordeeld voor het plegen van een misdrijf tegen het kind;
  • niet of nauwelijks met het kind in gezinsverband heeft samengeleefd.
Wat kost een achternaamswijziging?

Er zijn verschillende tarieven voor naamswijziging, afhankelijk van uw specifieke verzoek.

  • Voor een meerderjarige die zijn/haar achternaam wil wijzigen: €835,-.
  • Voor het wijzigen van de achternaam van 1 of 2 minderjarige kinderen: €835,-.
  • Voor het wijzigen van de achternaam van 3 of meer minderjarige kinderen: €1.670,-.

De bedragen zijn vrijgesteld van btw.

Controleer voordat u een aanvraag indient eerst goed of uw aanvraag aan de voorwaarden voldoet en welke stukken u moet indienen. In tabel 1 van de onderstaande brochure staat welke stukken u verplicht moet meesturen met uw aanvraag.

Indien blijkt dat u niet alle vereiste stukken met uw aanvraag heeft meegestuurd ontvangt u bericht over welke stukken u nog moet aanleveren om uw aanvraag compleet te maken. Daarnaast ontvangt u bericht over hoe u moet betalen. Uw aanvraag wordt pas in behandeling genomen als u deze compleet heeft gemaakt en u betaald heeft binnen de daarvoor gestelde termijn. 

Let op! Betaal het tarief pas nadat u alle stukken die nodig zijn om uw aanvraag compleet te maken kunt aanleveren. Zonder de stukken wordt uw aanvraag niet in behandeling genomen. Als u het tarief dan reeds betaald heeft, krijgt u dit niet terug.

Belangrijk om te weten:

  • Het is niet mogelijk om het bedrag in termijnen te betalen.
  • Als uw aanvraag uiteindelijk wordt afgewezen, ontvangt u het betaalde tarief niet terug.
  • Als u na betaling van het tarief uw aanvraag intrekt, wordt het tarief niet terugbetaald.
Hoe en wanneer weet ik of mijn achternaam, of die van mijn kind(eren), is gewijzigd?

Als u een verzoek tot achternaamswijziging heeft ingediend, weet u meestal na 6 maanden of uw achternaam gewijzigd wordt.

Een achternaamswijziging gebeurt bij Koninklijk Besluit. Dit houdt in dat de koning het besluit tot achternaamswijziging ondertekent. Als uw verzoek tot achternaamswijziging is toegewezen, krijgt u een officieel uittreksel van het Koninklijk Besluit met al uw gegevens van het ministerie van Veiligheid en Justitie.

Bent u het Koninklijk Besluit kwijt, dan kunt u dit opvragen:

  • Voor Koninklijke Besluiten in de periode van 1813 - 1988 kunt u terecht bij het Nationaal Archief. U dient dan een datum van het Koninklijk Besluit door te geven en aan te tonen dat u het als juridisch bewijsstuk nodig heeft;

  • Voor Koninklijke Besluiten na 1988 kunt u uw verzoek aan Justis richten met daarin de redenen van uw verzoek.

Welke gegevens moeten worden aangepast als mijn achternaam is gewijzigd? Hoe gaat dat?

Is uw verzoek om uw achternaam te veranderen toegewezen, dan informeert het ministerie van Justitie en Veiligheid de burgerlijke stand van uw gemeente. De ambtenaar van de burgerlijke stand voert de naamswijziging door in uw geboorteakte.

Verder wordt uw naamswijziging automatisch doorgegeven aan bepaalde overheidsinstanties die zijn aangesloten op de Basisregistratie personen (BRP). Andere instanties moet u zelf informeren dat uw achternaam is gewijzigd. Bij de gemeente kunt u informeren aan welke instanties de wijziging automatisch wordt doorgegeven.

U moet zelf zorgen voor de wijziging van onder meer uw paspoort, rijbewijs, bankrekening en uw verzekeringen. Op grond van de Paspoortwet is uw paspoort op het moment dat uw naam gewijzigd is niet meer geldig. Voor uw schooldiploma, certificaat of cijferlijst kunt u in sommige gevallen een vervangend document (duplicaat) met uw nieuwe achternaam aanvragen. Dit heet de 'Verklaring afgelegd examen'. U kunt deze aanvragen bij de Dienst Uitvoering Onderwijs, afdeling Examendienst.

Is uw naam gewijzigd in het buitenland? Dan moet u er zelf voor zorgen dat dit op de geboorteakte wordt aangepast. Neem hiervoor contact op met de autoriteiten van het betreffende land.

Wanneer kan ik mijn achternaam laten wijzigen?

Om uw achternaam te mogen wijzigen, moet u aan bepaalde voorwaarden voldoen. Er wordt daarbij onderscheid gemaakt tussen naamswijziging voor meerderjarigen en naamswijziging voor minderjarigen.

Alleen als u meerderjarig bent, kunt u zelf om een naamswijziging verzoeken. Dat kan, als u:

  • Uw naam wilt wijzigen in de naam van uw ouder of verzorger.
  • Een naamswijziging die u heeft ondergaan toen u minderjarig was, ongedaan wilt maken.
  • De naamskeuze van uw ouders wilt herzien.
  • Dezelfde naamswijziging als één van uw ouders wilt laten plaatsvinden.
  • Uw oorspronkelijke achternaam terug wilt krijgen na een echtscheiding.
  • Uw achternaam wilt wijzigen omdat deze niet-Nederlands is.
  • Uw achternaam wilt wijzigen omdat u een ongepaste of bespottelijke achternaam hebt.
  • Uw achternaam wilt wijzigen omdat deze zeer veel voorkomt.
  • Uw achternaam wilt wijzigen omdat deze onjuist gespeld is.
  • Uw oorspronkelijke Friese achternaam terug wilt krijgen.
  • Een achternaam van uw voorouders aan uw achternaam wilt toevoegen.
  • Een achternaam die met uitsterven wordt bedreigd aan uw achternaam wilt toevoegen.
  • Psychische of lichamelijke klachten heeft door uw naam.

Uw naam kan alleen worden gewijzigd als u de Nederlandse nationaliteit heeft. 

 

Kan ik ook vanuit het buitenland een verzoek tot naamswijziging indienen?

Ja, dat kan. Woont u in het buitenland, of in het Caraïbische deel van het Koninkrijk der Nederlanden, dan kunt u toch in Nederland een verzoek tot achternaamswijziging indienen. Het onderzoek wordt in dat geval gedaan via het ministerie van Buitenlandse Zaken of door de autoriteiten in het land waarin u woont. Als één van de belanghebbenden in het buitenland woont, wordt deze gehoord door de Nederlandse vertegenwoordiging in dat land. Als de afhandeling van uw verzoek deels in het buitenland plaatsvindt, is de behandelingstermijn meestal langer dan 6 maanden.

Wat kan ik doen als mijn verzoek tot achternaamswijziging is afgewezen?

Als uw verzoek tot achternaamswijziging is afgewezen, kunt u een bezwaarschrift sturen.

Een bezwaarschrift moet u indienen binnen 6 weken na de datum van de beslissing. Dit kan zowel digitaal als schriftelijk. Let op: doe dit op tijd, anders wordt uw bezwaar niet inhoudelijk behandeld.

U kunt uw bezwaarschrift ook door uw gemachtigde laten indienen. Als de gemachtigde geen advocaat is, voeg dan een machtiging bij uw bezwaarschrift.

Digitaal bezwaar indienen

  1. Dient u uw bezwaar in als particulier (of al dan niet als gemachtigde particulier/advocaat)? Log dan in met DigiD via: digitale formulier.
  2. Dient u een bezwaar in namens uw organisatie of als advocaat? Log dan in met e-Herkenning via digitale formulier.
  3. In het formulier legt u uit waarom u het niet eens bent met de beslissing. Het formulier leidt u door de stappen heen voor het digitaal indienen van een bezwaar.
  4. Houdt er rekening mee dat u aanvullende documenten als bijlage kunt toevoegen.

    Schriftelijk bezwaar indienen

    1. Schrijf een bezwaarschrift.

    Dit is een brief waarin u uitlegt waarom u het niet eens bent met de beslissing. In uw bezwaarschrift moet in ieder geval staan:

    • uw naam en adres;
    • de datum waarop u het bezwaarschrift schrijft;
    • een omschrijving van de beslissing waartegen u bezwaar wilt maken. U kunt ook een kopie van de beslissing meesturen;
    • de reden waarom u bezwaar maakt;
    • uw handtekening of de handtekening van uw gemachtigde.

    2. Stuur uw bezwaarschrift naar:

    Justis
    Afdeling V&T
    Postbus 20300
    2500 EH Den Haag

    Vervolg

    Na het indienen van het bezwaarschrift worden de betrokkenen meestal opgeroepen voor een hoorzitting. Daarna neemt de minister van Justitie en Veiligheid opnieuw een beslissing.

    Bent u het ook niet eens met de beslissing op uw bezwaarschrift, dan kunt u in beroep gaan bij de sector bestuursrecht van de rechtbank in het arrondissement waarin u woont. Stelt de rechtbank u in het gelijk, dan neemt Justis uw verzoek tot naamswijziging opnieuw in behandeling. Stelt de rechtbank u in het ongelijk, dan kunt u nog in hoger beroep gaan bij de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State.

    Als uw verzoek tot achternaamswijziging wordt afgewezen, krijgt u de betaalde kosten voor de behandeling van uw verzoek niet terug. Het indienen van een bezwaarschrift is wel gratis. Wilt u vervolgens in (hoger) beroep, dan kost dat opnieuw geld.

    Als ik mijn achternaam laat wijzigen, wijzigt de naam van mijn kinderen dan mee?

    Als u uw achternaam wijzigt en uw minderjarige kind(eren) dragen dezelfde achternaam, wijzigt de naam van uw minderjarige kind(eren) automatisch mee als u het ouderlijk gezag heeft over uw kind(eren). De ambtenaar van de burgerlijke stand maakt op grond van Artikel 20a Burgerlijk Wetboek Boek 1 een zogenaamde 'latere vermelding' op de geboorteakte van uw kind(eren). Ook past de gemeente de naam van uw kind(eren) aan in de Basisregistratie Personen (BRP). De wijziging van uw achternaam, strekt zich namelijk altijd uit over uw minderjarige kind(eren) omdat u het gezag heeft.

    Als uw naam wordt gewijzigd maar u heeft niet het gezag over uw minderjarige kind(eren), dan wijzigt de naam van uw kind(eren) niet mee. Ook niet als u mede namens uw kind(eren) een verzoek tot naamswijziging heeft ingediend. Regel daarom eerst het gezag, voordat u de aanvraag indient.

    Heeft u geen antwoord op uw vraag kunnen vinden?

    Neem dan contact op met Justis

    Bekijk onze contactmogelijkheden